CBSE-IX-Sanskrit

11: पर्यावरणम्

digibest Free NCERT Solutions with no signup needed page 2

Note: Please signup/signin free to get personalized experience.

Note: Please signup/signin free to get personalized experience.

10 minutes can boost your percentage by 10%

Note: Please signup/signin free to get personalized experience.

 
  • #3-क
    यथा - जले चरन्ति इति = जलचराः।
    Ans :
    (i) स्थले चरन्ति इति = स्थलचराः
    (ii) निशायां चरन्ति इति = निशाचराः
    (iii) व्योम्नि चरन्ति इति = व्योमचराः
    (iv) गिरौ चरन्ति इति = गिरिचराः
    (v) भूमौ चरन्ति इति = भूमिचराः
  • #3-ख
    यथा - न पेयम् इति = अपेयम्
    Ans :
    (i) न वृष्टिः इति = अवृष्टिः
    (ii) न सुखम् इति = असुखम्
    (iii) न भावः इति = अभावः
    (iv) न पूर्णः इति = अपूर्णः
  • Qstn #4
    उदाहरणमनुसृत्य पदनिर्माणं कुरुत- .
    यथा = वि + कृ + क्तिन् = विकृतिः।।
  • #4-क
    प्र + गम् + क्तिन्
    Ans : प्र + गम् + क्तिन् = प्रगतिः
  • #4-ख
    दृश् + क्तिन्
    Ans : दृश् + क्तिन् = दृष्टिः
  • #4-ग
    गम् + क्तिन्
    Ans : गम् + क्तिन् = गतिः
  • #4-घ
    मन् + क्तिन्
    Ans : मन् + क्तिन्
  • #4-ङ
    शम् + क्तिन्
    Ans : शम् + क्तिन् = शान्तिः
  • #4-च
    भी + क्तिन्
    Ans : भी + क्तिन् = भीतिः
  • #4-छ
    जन् + क्तिन्
    Ans : जन् + क्तिन् = जातिः
  • #4-ज
    भज् + क्तिन्
    Ans : भज् + क्तिन् = भक्तिः
  • #4-झ
    नी + क्तिन्
    Ans : नी + क्तिन् = नीतिः
  • Qstn #5
    निर्देशानुसारं परिवर्तयत यथा-स्वार्थान्धो मानवः अद्य पर्यावरणं नाशयति (बहुवचने)। स्वार्थान्धाः मानवः अद्य पर्यावरणं नाशयन्ति।
  • #5-क
    सन्तप्तस्य मानवस्य मङ्गलं कुतः? (बहुवचने)
    Ans :
    सन्तप्तानां मानवानां मङ्गलं कुतः?
  • #5-ख
    मानवाः पर्यावरणकुक्षौ सुरक्षिताः भवन्तिं (एकवचने)
    Ans :
    मानवः पर्यावरणकुक्षौ सुरक्षितः भवति।